Chỉ xuất hiện khoảng 2 tháng mỗi năm, cua da được xem như đặc sản “nhất định phải thử” ở Bắc Giang. Cua da là một trong những món ngon nổi tiếng, chỉ xuất hiện vào dịp cuối thu, đầu đông ở huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang.
Theo người dân địa phương, sở dĩ có tên gọi như vậy là bởi loài cua này có một lớp lông trên chân, càng và yếm, giống như một lớp da bảo vệ chúng ngoài tự nhiên, lớp này đã tạo nên tên gọi cua da và cũng có có nhiều người gọi là cua gia hay cua ra. Loài cua này chỉ xuất hiện vào hai tháng cuối năm, khi trời trở rét. Cua thường sống ở những ghềnh đá dưới đáy sông, muốn bắt được phải đánh lưới dầm vào ban đêm, dùng lưới bát quái với hình thù đặc biệt để bắt cua. Thời gian xuất hiện cua da ngắn ngủi cộng thêm việc đánh bắt khó, số lượng không nhiều nên càng làm cho món ăn này trở nên đắt giá.
Lẩu cua da
Những chiếc chân mọc lông, phần càng có bám rêu tạo nên điểm nhận dạng riêng biệt của cua da. Ngoài ra, phần mình cua da cũng tròn và to như cua biển đặc biệt bên trong rất nhiều gạch. Mùa cua da chỉ ngắn trong khoảng hai tháng cuối thu đầu đông, thời gian ngắn thành ra cua da là món ăn đặc sắc không chỉ với khách thập phương mà cả người dân địa phương ở đây.
Trước đây, cua da thường được đánh bắt ở sông nhưng mùa vụ ngắn và việc khai thác khá khó khăn. Sau này, khi nhu cầu sử dụng loại cua này tăng lên, người dân địa phương triển khai mô hình nuôi cua da tại một số khu vực đầm ven sông thuộc xã Cảnh Thụy hay xã Đồng Việt.
Mặc dù giá thành khá cao nhưng cua da vẫn được thực khách ưa chuộng vì giàu dinh dưỡng, có thể chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn, phổ biến nhất là lẩu cua da và cua da hấp. Hai món ăn này vừa có cách làm đơn giản, vừa giữ được vị ngọt thơm tự nhiên từ cua, không tanh như cua biển, gạch cua vàng và béo ngậy, lẩu cua da hấp dẫn hơn bao giờ hết trong những ngày se lạnh, khi ngồi quây quần cùng gia đình, bạn bè.
Ngày nay, cua da đã làm nên thương hiệu cho ẩm thực mảnh đất Yên Dũng, nhiều món ăn ngon từ cua được đưa vào thực đơn của các nhà hàng. Đặc sản cua Da mà dòng sông Thương đã ưu ái cho mảnh đất này như một sản vật vô cùng quý giá. Nếu có dịp được về với quê hương Yên Dũng vào đúng mùa cua Da thì quý khách đừng quên thưởng thức món ăn ngon, lạ và hấp dẫn này nhé!
Yên Dũng không chỉ nổi tiếng với đặc sản cua Da mà nơi đây còn được biết đến với nhiều sản phẩm đặc trưng khác như: gạo thơm, bánh đa Cảnh Thụy, tương Trí Yên …
Ngoài thưởng thức ẩm thực cua da, du khách có dịp về với vùng đất Yên Dũng còn có cơ hội được ghé thăm một số điểm du lịch văn hóa và sinh thái hấp dẫn. Nổi bật phải kể đến như: di tích quốc gia đặc biệt chùa Vĩnh Nghiêm, xã Trí Yên – nơi lưu giữ kho mộc bản kinh phật được UNESCO công nhận là di sản tư liệu kí ức thế giới, nơi được coi là chốn tổ của thiền phái Trúc Lâm Yên Tử; Thiền viền Trúc lâm Phượng hoàng, một danh thắng gắn phát triển du lịch tâm linh với du lịch sinh thái trên dãy núi Nham Biền thuộc địa phận xã Nham Sơn. tham quan dãy núi Nham Biền hùng vĩ với 99 ngọn lớn nhỏ hợp thành, đan xen vào nhau. Ngoài ra, Yên Dũng còn có chùa Kem (xã Nham Sơn), đền Thanh Nhàn (xã Nham Sơn), đền thờ Trần Thủ Độ (xã Yên Lư)…
Bảo Thoa