Cách thành phố Bắc Giang 50 km và cách Hà Nội khoảng 100 km về phía Đông Bắc, hồ Khuôn Thần thuộc xã Kiên Lao, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang với diện tích rộng 150 ha, được bao bọc bởi những rừng thông, chàm, keo tai tượng tươi tốt quanh năm. Lòng hồ có 5 đảo nhỏ, đều được trồng thông gần 40 tuổi. Toàn bộ khu du lịch Khuôn Thần có diện tích khoảng 800 ha, trong đó có 300 ha rừng tự nhiên và 500 ha là rừng trồng, rừng tái sinh và đồng cỏ.
Mùa thu, không gian yên bình, chỉ có tiếng gió thổi lao xao qua những cánh rừng thông bạt ngàn, tiếng chim rừng lảnh lót. Khuôn Thần tựa như một bức tranh đa sắc. Màu xanh biếc của lá, của trời phản chiếu xuống mặt hồ càng làm cho màu nước thêm xanh. Nắng vàng như rót mật trải trên từng phiến lá, cảnh sắc dễ khiến du khách bâng khuâng.
Du ngoạn hồ Khuôn Thần Mùa thu, du khách như hoà lòng mình vào thiên nhiên để cảm nhận cái yên bình, bỏ quên đi bao muộn phiền cuộc sống. Chính vì thế, nơi đây là địa điểm cắm trại, dã ngoại, thư giãn nổi tiếng với nhiều du khách. Khách du lịch lênh đênh dạo hồ trên con thuyền nhỏ, trôi theo dòng nước mát để bao quát được trọn vẹn cảnh sắc tươi đẹp nơi đây. Nếu vào mùa mưa, du khách còn có cơ hội chiêm ngưỡng vẻ đẹp hùng vĩ của dòng thác từ trên những đỉnh núi cao đổ vào lòng hồ tạo nên vẻ đẹp kỳ vĩ và và thơ mộng…
Thả hồn trên thuyền nhỏ, cảm nhận sự mênh mông, tĩnh lặng của mặt hồ, ngắm cảnh trời mây, non nước. Giữa thu, vào mùa nước lớn, du khách có thể quan sát nước chảy từ đỉnh mặt đập Khuôn Thần đổ ào ào xuống thung lũng ven hồ.
Quanh đường mòn ven hồ, du khách sẽ bắt gặp bạt ngàn màu xanh của rừng, màu xanh của trời mây, non nước… Vượt qua những sườn dốc thấp, ta gặp một không gian bao la của hồ nước. Cảnh đẹp thiên nhiên của Khuôn Thần hết sức kỳ thú, mang lại một môi trường sinh thái trong lành, một cảnh quan giao hòa giữa khí - trời - đất. Du khách sẽ được đắm mình trong một cảnh sắc thiên nhiên còn hoang sơ, huyền ảo. Được bồng bềnh trên những con thuyền dạo ngắm cảnh sắc trên mặt hồ. Lên tới đỉnh đập nước hồ Khuôn Thần, du khách có thể quan sát một khung cảnh mênh mông, bao la thật hùng vĩ và thơ mộng, thấy được cảnh quan trùng điệp của núi rừng mờ xanh hùng vĩ.
Du khách đến Khuôn Thần không chỉ được dạo chơi trên hồ bằng thuyền mà còn được ghé thăm các trang trại vườn cây ăn trái xanh tươi rộng ngút ngàn tầm mắt. Đây cũng là nơi cư trú, nuôi dưỡng và bảo tồn những giá trị văn hoá độc đáo của đồng bào dân tộc thiểu số như: người Sán Chí, Cao Lan, Tày, Nùng với những làn điệu dân ca tình tứ… Sau một hồi du ngoạn trên thuyền, du khách sẽ có cơ hội thưởng thức hương vị ngọt ngào của những đặc sản: mật ong, rượu tắc kè, hạt dẻ, vải thiều, hồng, na… của đồng bào các dân tộc như Kinh, Cao Lan, Tày, Sán Chí, Nùng. Đặc biệt phải kể đến là món cá. Ai đã từng thưởng thúc món cá bống nướng trên bếp than của đồng bào dân tộc nơi đây thì không thể nào quên.
Đền Hả, xã Hồng Giang, huyện Lục Ngạn, ảnh Văn Dương
Nếu du khách thích khám phá cảnh quan tự nhiên thì có thể ghé thăm các đảo nổi là những vùng đồi bát úp nổi lên giữa lòng hồ. Không gian tĩnh lặng, bình yên, trữ tình rất hợp cho những câu chuyện tâm tình trên thảm cỏ xanh, dưới những hàng thông vi vu trong gió mát. Những khi cảm thấy mệt mỏi khách du lịch có thể vừa nằm võng, vừa thưởng thức hương vị ngọt đậm đà của những trái na, trái hồng chín mọng.Đặc biệt, nếu qua đêm ở đây vào những dịp nông nhàn, dưới ánh lửa bập bùng, du khách sẽ có cơ hội tham dự các buổi sinh hoạt văn hoá truyền thống với những điệu hát Soong hao, Si, Lượn... làm say đắm lòng người của đồng bào dân tộc ít người sinh sống quanh khu vực hồ.
Du khách đến với hồ Khuôn Thần còn được ghé thăm tham quan một số điểm thăm quan nổi tiếng của huyện Lục Ngạn như: đền Hả, xã Hồng Giang nơi thờ Thân Cảnh Phúc là người có công trong cuộc chống quân Tống xâm lược thế kỷ thứ XI (1075-1077); đền Khánh Vân thuộc thị trấn Chũ thờ tướng quân Vi Hùng Thắng, người có công lớn giúp vua Trần chống quân Nguyên Mông ở thế kỷ XIII. Ngoài ra du khách có thể ghé thăm làng nghề Mỳ Chũ truyền thống có từ lâu đời thuộc xã Nam Dương…
Đến thăm hồ Khuôn Thần, thời điểm mùa thu, đây là thời điểm cảnh sắc thiên nhiên đẹp nhất trong năm của vùng hồ. Ngoài cảnh sắc thiên nhiên, hồ Khuôn Thần còn là vùng đất giàu truyền thống lịch sử, văn hóa. Ghé thăm Khuôn Thần vào thời điểm này, chắc chắn du khách sẽ có những trải nghiệm lý thú, khó quên về mảnh đất, con người của một vùng hồ huyền thoại./.
L.Đ.C