Thương hiệu bánh chưng Vân là đặc sản truyền thống của quê hương Hiệp Hòa là sản phẩm không thể thiếu mỗi dịp Tết đến, xuân về. Sản phẩm được xếp hạng OCOP 3 sao của tỉnh Bắc Giang.Bánh chưng Vân ngoài hương vị dẻo, thơm khác với bánh chưng các vùng khác.
Bánh chưng nơi đây được gói bởi nguyên liệu được lựa chọn kỹ bằng lá chít. Lá chít là một loại gần giống như cây lau, cây sậy, còn có tên gọi khác là cây đót. Đôi khi nhiều người nhầm loại loại tre măng bát độ trồng để lấy măng vì hình dáng của lá rất giống. Lá chít cứng, hình giáo rộng, nhọn mũi, dài 30-60cm, rộng 5-10cm. Quy trình làm bánh khá cầu kỳ.. Bánh chưng Vân có màu trắng vì gói bằng lá chít, bánh mềm dẻo, thơm mùi gạo nếp và đỗ xanh, hạt gạo còn nguyên hình... Khi ăn bánh thơm ngon, bùi ngậy. Lá gói bánh là loại lá chít do nhân dân tự trồng. Sau khi cắt bỏ phần ngọn và cuống, lá được rửa sạch bằng nước rồi đem luộc đến khi nước chớm sôi thì vớt ra để lá mềm và giữ nguyên mùi vị.
Nguyên liệu làm bánh chưng tại nơi đây là gạo nếp, đỗ xanh, thịt lợn ba chỉ, thịt lợn mỡ khổ, lá chít, các gia vị... Thế nhưng gạo gói bánh là loại nếp cái hoa vàng được gieo cấy trên đồng đất xã Hoàng Vân, xã Thái Sơn .Đây là loại gạo thơm dẻo có vị đặc trưng riêng. Gạo gói bánh cũng được bà con chọn cầu kỳ, hạt gạo trắng, mẩy được ngâm nước 5 tiếng đồng hồ. Gạo sau khi vo sạch trộn với ít muối, giúp bánh không ôi thiu, vị thêm đậm đà. Thịt lợn nhân bánh được tuyển chọn từ những trang trại nuôi lợn sạch trên địa bàn. Hạt đậu xanh đều, không sâu mọt. Mỗi chiếc bánh chưng sử dụng khoảng 700g gạo nếp, 200g đỗ và một dải thịt ba chỉ, thịt mỡ.
Cách gói bánh chưng Vân cũng rất quan trọng, phải vừa tay vì chặt quá làm bánh nhanh lại gạo, còn lỏng bánh sẽ nhão. Các hộ đều dùng củi luộc. Bánh được đưa lên bếp luộc 2 lần trong thời gian khoảng 4 tiếng đồng hồ rồi vớt ra, rửa sạch, sau đó dùng tay lăn bật bánh đến khi rền và dẻo mới quấn lại. Nổi tiếng bởi hương vị thơm ngon, đặc biệt, bánh chưng làng Vân, sản phẩm OCOP 3 sao của tỉnh Bắc Giang được thực khách gần xa biết đến đặt mua về ăn hoặc làm quà biếu.
Mỗi chiếc bánh là cả tâm huyết, gửi gắm vào đó là hồn quê, hương vị quê hương của mỗi người thợ làm bánh. Mặc dù nhu cầu thị trường lớn song các hộ làm nghề coi trọng chữ tín, chất lượng sản phẩm, không vì thế mà xem nhẹ các khâu làm bánh để giữ được hương vị đặc chưng của bánh chưng Vân.
Huyện Hiệp Hòa (tỉnh Bắc Giang) hiện có khoảng 200 hộ gói bánh chưng thường xuyên, tập trung nhiều ở hai xã Hoàng An và Hoàng Vân. Thương hiệu bánh chưng Vân là đặc sản truyền thống của quê hương Hiệp Hòa dựa trên tiêu chí sạch, an toàn, đảm bảo sức khoẻ cho cộng đồng, là sản phẩm không thể thiếu mỗi dịp Tết đến, xuân về. Sản phẩm được xếp hạng OCOP 3 sao của tỉnh Bắc Giang.
Những năm gần đây, mỗi dịp Tết đến, xuân về, UBND huyện Hiệp Hòa chỉ đạo các phòng chức năng tổ chức thi gói bánh chưng Vân, vừa để nâng cao tay nghề, vừa là dịp quảng bá sản phẩm. Nhờ đó, thương hiệu bánh chưng Vân đã, đang được nhiều người biết đến thu hút được khách du lịch đến thăm quan và trải nghiệm.
Ngoài bánh chưng Vân thì Hiệp hòa còn rất nhiều đặc sản nổi tiếng như : Gỏi cá mè, Nham trám , lụa tơ Mai Đình cũng được xếp vào hàng đặc sắc của tỉnh Bắc Giang.
Hiệp Hòa hấp dẫn du khách không chỉ các món ẩm thực mà Hiệp Hòa còn là mảnh đất giàu truyền thống lịch sử cách mạng, là vùng đất cổ, nơi có truyền thống lịch sử văn hóa, khoa bảng và truyền thống cách mạng bất khuất kiên trung, có nhiều tiềm năng về phát triển du lịch sinh thái và du lịch văn hóa, tiêu biểu trong số đó là khu di tích An toàn khu II , các lăng đá ..Đến với mảnh đất Hiệp Hòa du khách sẽ được khám phá trải nghiệm từng điểm đến hấp dẫn, mỗi điểm đến sẽ để lại trong lòng mỗi du khách một ấn tượng kỷ niệm khó quên.
Bảo Thoa
